Ethereum là gì?

Chương 1 – Các quy tắc cơ bản của Ethereum

Ethereum là gì?

Ethereum là một nền tảng điện toán phi tập trung. Bạn có thể xem nó như một máy tính laptop hoặc PC, nhưng không chạy trên một thiết bị duy nhất. Thay vào đó, nó chạy đồng thời trên hàng ngàn máy tính trên khắp thế giới, tức là nó không có chủ sở hữu.

Ethereum, giống như Bitcoin và các loại tiền điện tử khác, cho phép bạn chuyển tiền điện tử. Tuy nhiên, nó còn có khả năng nhiều hơn thế – bạn có thể triển khai mã của riêng mình và tương tác với các ứng dụng được tạo bởi người dùng khác. Nhờ tính linh hoạt của nó, tất cả các loại chương trình tinh vi có thể được khởi chạy trên Ethereum.

Nói một cách đơn giản, ý tưởng chính đằng sau Ethereum là các nhà phát triển có thể tạo và khởi chạy mã trên một mạng phân tán thay vì tồn tại trên một máy chủ tập trung. Điều này có nghĩa là về mặt lý thuyết, các ứng dụng này không thể bị tắt hoặc bị kiểm duyệt.

Sự khác biệt giữa Ethereum và ether (ETH) là gì?

Không như bạn nghĩ thông thường, các đơn vị được sử dụng trong Ethereum không được gọi là Ethereum hoặc Ethereums. Bản thân Ethereum là giao thức, nhưng đồng tiền của nó được gọi đơn giản là ether (hoặc ETH).

Điều gì làm cho Ethereum có giá trị?

Chúng ta đã biết rằng Ethereum chạy mã trên một hệ thống phân tán. Như vậy, các chương trình không thể bị can thiệp bởi các đối tượng bên ngoài. Dữ liệu được thêm vào cơ sở dữ liệu của Ethereum (tức là blockchain), và được lập trình để mã không thể được chỉnh sửa. Ngoài ra, cơ sở dữ liệu hiển thị cho mọi người, vì vậy người dùng có thể kiểm tra mã trước khi tương tác với nó.

Điều này có nghĩa là bất cứ ai, bất cứ nơi nào, có thể khởi chạy các ứng dụng chỉ ở chế độ trực tuyến. Thú vị hơn, vì đơn vị gốc của nó – ether – lưu trữ giá trị, các ứng dụng này có thể đặt điều kiện về cách đi chuyển giá trị. Chúng tôi gọi các chương trình tạo nên các ứng dụng là hợp đồng thông minh. Trong hầu hết các trường hợp, chúng có thể được thiết lập để hoạt động mà không cần sự can thiệp của con người.

Ý tưởng về “tiền có thể lập trình được” đã thu hút người dùng, nhà phát triển và doanh nghiệp trên toàn cầu là điều có thể hiểu được.

Blockchain (chuỗi khối) là gì?

Blockchain là trung tâm của Ethereum – nó là cơ sở dữ liệu chứa thông tin được sử dụng bởi các giao thức. Nếu bạn đã đọc bài viết của chúng tôi Bitcoin là gì?, bạn sẽ có hiểu biết cơ bản về cách thức hoạt động của blockchain. Chuỗi khối Ethereum tương tự như Bitcoin, mặc dù dữ liệu mà nó lưu trữ – và cách nó lưu trữ – là khác nhau.

Để dễ hiểu, bạn cứ nghĩ rằng blockchain của Ethereum như một cuốn sách mà bạn sẽ tiếp tục thêm các trang vào. Mỗi trang được gọi là một khối, và nó chứa đầy thông tin về các giao dịch. Khi muốn thêm một trang mới, chúng ta cần thêm một giá trị đặc biệt ở đầu trang. Giá trị này sẽ cho phép mọi người thấy rằng trang mới đã được thêm vào sau trang trước đó chứ không phải được chèn vào sách một cách ngẫu nhiên.

Về bản chất, nó hơi giống một con số đánh dấu trang có tham chiếu tới trang trước. Bằng cách nhìn vào trang mới, chúng ta có thể chắc chắn rằng nó theo sau trang trước. Để làm điều này, một quá trình được sử dụng gọi là hashing.

Hashing lấy một phần dữ liệu – trong trường hợp này là mọi thứ trên trang của chúng ta – và trả về một mã định danh duy nhất (hash). Tỷ lệ hai mẩu dữ liệu cho chúng ta một hash giống nhau là vô cùng thấp. Đó cũng là một quá trình một chiều: bạn có thể dễ dàng tính toán một hash, nhưng hầu như bạn không thể đảo ngược hash để lấy thông tin được dùng để tạo ra nó. Chúng ta sẽ đi vào lý do tại sao điều này lại quan trọng trong mining trong chương sau.

Bây giờ, chúng ta có một cơ chế để liên kết các trang của chúng ta với nhau theo đúng thứ tự. Bất kỳ nỗ lực nào để thay đổi thứ tự hoặc xóa trang sẽ chứng minh rằng cuốn sách của chúng ta đã bị thay đổi.

Ethereum vs. Bitcoin – sự khác biệt là gì?

Bitcoin dựa vào công nghệ blockchain và các ưu đãi tài chính để tạo ra một hệ thống tiền kỹ thuật số toàn cầu. Nó đã giới thiệu một vài đổi mới quan trọng cho phép sự phối hợp của các người dùng trên toàn cầu mà không cần đến một bên trung gian. Bằng cách cho mỗi người tham gia chạy một chương trình trên máy tính của họ, Bitcoin đã giúp cho người dùng có thể đồng ý với trạng thái của một cơ sở dữ liệu tài chính trong một môi trường phi tập trung và trustless.

Bitcoin thường được gọi là một blockchain thế hệ đầu tiên. Nó không được tạo ra như một hệ thống quá phức tạp và đó là một thế mạnh khi nói đến bảo mật. Nó chủ đích không linh hoạt để ưu tiên cho bảo mật ở lớp cơ sở. Thật vậy, ngôn ngữ hợp đồng thông minh trong Bitcoin cực kỳ hạn chế và nó không phù hợp với các ứng dụng bên ngoài các giao dịch.

Ngược lại, thế hệ thứ hai của blockchains có khả năng nhiều hơn. Bên cạnh các giao dịch tài chính, các nền tảng này cho phép mức độ lập trình cao hơn. Ethereum cung cấp cho các nhà phát triển nhiều tự do hơn để thử nghiệm mã riêng của họ và tạo ra cái mà chúng ta gọi là Ứng dụng phi tập trung (DApps).

Ethereum là tiên phong trong làn sóng blockchain thế hệ thứ hai và vẫn là nổi bật nhất cho đến nay. Nó mang những điểm tương đồng với Bitcoin và có thể thực hiện nhiều chức năng tương tự. Tuy nhiên, xét bên trong, hai cái là rất khác nhau, và mỗi cái đều có những ưu điểm riêng so với cái kia.

Ethereum hoạt động như thế nào?

Chúng ta có thể định nghĩa Ethereum như là một cỗ máy ghi trạng thái. Điều này có nghĩa là, tại bất kỳ thời điểm nào, bạn đều có một snapshot (ảnh chụp nhanh) ghi tất cả số dư tài khoản và hợp đồng thông minh hiện tại. Một số hành động nhất định sẽ khiến trạng thái được cập nhật, có nghĩa là tất cả các node sẽ cập nhật snapshot của riêng chúng để phản ánh sự thay đổi.

Các hợp đồng thông minh chạy trên Ethereum được kích hoạt bởi các giao dịch (từ người dùng hoặc các hợp đồng khác). Khi một người dùng gửi giao dịch đến một hợp đồng, mọi node trên mạng sẽ chạy mã của hợp đồng và ghi lại đầu ra. Nó thực hiện điều này bằng cách sử dụng Máy ảo Ethereum (EVM), giúp chuyển đổi các hợp đồng thông minh thành các hướng dẫn mà máy tính có thể đọc được.

Để cập nhật trạng thái, một cơ chế đặc biệt gọi là mining (khai thác) được sử dụng (hiện tại). Mining được thực hiện với thuật toán Proof of Work giống như của Bitcoin. Chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về nó sau.

Hợp đồng thông minh là gì?

Hợp đồng thông minh chỉ là mã. Mã không thông minh cũng không phải là một hợp đồng theo nghĩa truyền thống. Nhưng chúng ta gọi nó là thông minh vì nó tự thực thi trong một số điều kiện nhất định và nó có thể được coi là một hợp đồng trong đó nó thực thi các thỏa thuận giữa các bên.

Nhà khoa học máy tính Nick Szabo có thể được coi là cha đẻ của ý tưởng này qua đề xuất của ông vào cuối những năm 1990. Ông đã sử dụng ví dụ về một máy bán hàng tự động để giải thích khái niệm này và nó có thể được xem như là tiền thân của hợp đồng thông minh hiện đại. Trong trường hợp máy bán hàng tự động, một hợp đồng đơn giản được thực hiện. Người dùng đưa tiền xu vào để đổi lấy sản phẩm và máy sẽ phân phối sản phẩm mà người dùng chọn.

Hợp đồng thông minh áp dụng loại logic này trong một thiết lập kỹ thuật số. Bạn có thể quy định một cái gì đó đơn giản trong mã, chẳng hạn như kết quả là trả về “Hello, World!” khi hai ether được gửi đến hợp đồng này.

Trong Ethereum, nhà phát triển sẽ mã hóa hợp đồng để sau đó nó có thể được đọc bởi EVM. Sau đó, hợp đồng sẽ được xuất bản bằng cách gửi nó đến một địa chỉ đặc biệt để đăng ký hợp đồng. Tại thời điểm đó, bất cứ ai cũng có thể sử dụng hợp đồng. Hợp đồng không thể bị xóa, trừ khi có một điều kiện được chỉ định bởi nhà phát triển khi viết nó.

Bây giờ, hợp đồng có một địa chỉ. Để tương tác với nó, người dùng chỉ cần gửi 2 ETH đến địa chỉ đó. Việc này sẽ kích hoạt mã của hợp đồng – tất cả các máy tính trên mạng sẽ chạy nó, cùng thấy khoản thanh toán đã được thực hiện cho hợp đồng, và cùng ghi lại kết quả (“Hello, World!”).

Trên đây có lẽ là một trong những ví dụ cơ bản nhất về những gì có thể được thực hiện với Ethereum. Các ứng dụng tinh vi hơn kết nối nhiều hợp đồng có thể – và đã – được xây dựng.

Ai đã tạo ra Ethereum?

Vào năm 2008, một nhà phát triển (hoặc nhóm nhà phát triển không xác định) đã xuất bản sách trắng Bitcoin dưới bút danh Satoshi Nakamoto. Điều này đã vĩnh viễn thay đổi thế giới tiền kỹ thuật số. Vài năm sau, một lập trình viên trẻ tên Vitalik Buterin đã sáng tạo ra một cách để đưa ý tưởng này đi xa hơn và áp dụng nó vào bất kỳ loại ứng dụng nào. Khái niệm này sau cùng đã được đưa vào Ethereum.

Ethereum đã được Buterin đề xuất trong một bài blog vào năm 2013 có tên Ethereum: The Ultimate Smart Contract and Decentralized Application Platform (Ethereum: Hợp đồng thông minh và nền tảng ứng dụng phi tập trung tối thượng). Trong bài viết của mình, ông đã mô tả một ý tưởng về một blockchain Turing-complete – một máy tính phi tập trung mà khi được cung cấp đủ thời gian và tài nguyên, có thể chạy bất kỳ ứng dụng nào.

ITheo thời gian, các loại ứng dụng có thể được triển khai trên blockchain sẽ chỉ bị giới hạn bởi trí tưởng tượng của các nhà phát triển. Ethereum nhằm tới việc tìm hiểu xem liệu công nghệ blockchain có các ứng dụng hợp lệ bên ngoài các giới hạn thiết kế có chủ ý của Bitcoin hay không.

Ether được phân phối như thế nào?

Ethereum được ra mắt vào năm 2015 với nguồn cung ban đầu là 72 triệu ether. Hơn 50 triệu mã token này đã được phân phối trong đợt bán mã token tên là Initial Coin Offering (ICO), Initial Coin Offering (ICO) (ICO), nơi những người muốn tham gia có thể mua mã token ether để đổi lấy bitcoin hoặc tiền fiat.

DAO và Ethereum Classic là gì?

Với Ethereum, những phương thức cộng tác mở hoàn toàn mới trên Internet đã trở nên khả thi. Ví dụ, DAOs (decentralized autonomous organizations), là các thực thể được quản trị bởi mã máy tính, tương tự như một chương trình máy tính.

Một trong những nỗ lực sớm nhất và tham vọng nhất có tên là “The DAO”. Nó được tạo thành từ các hợp đồng thông minh phức tạp chạy trên Ethereum, hoạt động như một quỹ đầu tư mạo hiểm tự trị. Mã token DAO được phân phối trong một ICO và trao cho những người nắm giữ token cổ phần sở hữu cùng với quyền biểu quyết.

Tuy nhiên, không lâu sau khi ra mắt, các nhân tố độc hại đã khai thác lỗ hổng và rút gần một phần ba số tiền của DAO. Điều đáng ghi nhớ là vào thời điểm đó, 14% toàn bộ nguồn cung cấp ether đã bị khóa trong DAO. Không cần phải nói, đây là một sự kiện gây thiệt hại lớn cho mạng Ethereum lúc đó vẫn còn non trẻ.

Sau một số cân nhắc, chuỗi đã được chia tách cứng thành hai chuỗi. Trong đó có một chuỗi có các giao dịch độc hại đã được “đảo ngược” một cách hiệu quả để khôi phục tiền – chuỗi này hiện được gọi là blockchain Ethereum. Chuỗi ban đầu, nơi các giao dịch này không bị đảo ngược và tính bất biến được duy trì, hiện được gọi tên là Ethereum Classic.

Sự kiện này đóng vai trò như một lời nhắc nhở về những rủi ro của công nghệ này và việc ủy thác mã tự trị với số lượng lớn của cải có thể gây tác dụng ngược như thế nào. Đó cũng là một ví dụ thú vị về việc ra quyết định tập thể trong môi trường mở có thể tạo ra những thách thức đáng kể. Mặc dù vậy, nếu bỏ qua các lỗ hổng bảo mật của nó, The DAO là minh họa hoàn hảo cho tiềm năng của các hợp đồng thông minh trong việc cho phép cộng tác trustless trên quy mô lớn qua Internet.

---

Chương 2 – Ether đến từ đâu?

Ether mới được tạo ra như thế nào?

Chúng ta đã đề cập chút về mining (đào) trước đó. Nếu bạn quen thuộc với Bitcoin, bạn sẽ biết rằng quy trình mining gắn liền với bảo mật và cập nhật blockchain. Ethereum có cùng một nguyên tắc: để thưởng cho người dùng thực hiện đào (rất tốn kém), giao thức thưởng cho họ bằng ether.

Có bao nhiêu ether?

Tính đến Tháng 4/2020 tổng nguồn cung ether là khoảng 110 triệu.

Không giống như Bitcoin, lịch biểu ra mã token của Ethereum không được ấn định tại thời điểm phát hành. Bitcoin đặt ra lịch biểu để bảo tồn giá trị bằng cách hạn chế nguồn cung của nó và giảm dần lượng coin mới đi vào hoạt động. Ethereum, mặt khác, hướng tới việc cung cấp nền tảng cho các ứng dụng phi tập trung (DApps). Vì rằng không rõ lịch biểu ra mã token nào phù hợp với mục đích này nhất nên câu hỏi vẫn là kết thúc mở.

Ethereum mining hoạt động như thế nào?

Mining (đào) là rất quan trọng đối với an ninh của mạng. Nó đảm bảo rằng blockchain có thể được cập nhật một cách công bằng và cho phép mạng hoạt động mà không cần có một người ra quyết định. Trong mining, một tập hợp các node (còn có tên thợ đào) sẽ dành sức mạnh tính toán để giải một câu đố mật mã.

Những gì các thợ đào thực sự đang làm là băm (hash) một tập hợp các giao dịch đang chờ xử lý cùng với một số dữ liệu khác. Để khối được coi là hợp lệ, hash cần giảm xuống dưới một giá trị được đặt ra bởi giao thức. Nếu không thành công, một số dữ liệu có thể sửa đổi và thử lại.

Do đó, để cạnh tranh với những thợ đào khác, các thợ đào cần phải có khả năng băm (hash) nhanh nhất có thể – sức mạnh của thợ đào được đo theo tỉ lệ hash. Tỉ lệ hash càng lớn trên mạng lưới, câu đố càng khó giải quyết. Chỉ những thợ đào mới cần tìm lời giải. Một khi đã có lời giải, tất cả những người tham gia khác đều dễ dàng kiểm tra xem nó có hợp lệ không.

Như bạn có thể tưởng tượng, việc liên tục hash ở tốc độ cao là tốn kém. Phần thưởng sẽ được trao để khuyến khích các thợ đào làm bảo mật cho mạng lưới. Phần thưởng được tạo thành từ tất cả các khoản phí cho các giao dịch trong khối. Họ cũng nhận được ether mới được tạo – 2 ETH tại thời điểm viết.

Ethereum gas là gì?

Bạn có nhớ hợp đồng Hello, World! trước đó chứ? Nó là một chương trình dễ dàng để chạy. Nó không đắt lắm về mặt tính toán. Nhưng bạn không chỉ chạy nó trên PC của mình – bạn đang yêu cầu mọi người trong hệ sinh thái Ethereum cùng chạy nó.

Điều đó dẫn chúng ta đến câu hỏi sau: điều gì xảy ra khi hàng chục ngàn người đang chạy các hợp đồng phức tạp? Nếu ai đó thiết lập hợp đồng của họ để liên tục lặp trên cùng một mã, mọi node sẽ cần chạy nó vô thời hạn. Điều đó sẽ gây quá nhiều căng thẳng cho các tài nguyên và hệ thống có thể sẽ sụp đổ.

May mắn thay, Ethereum giới thiệu khái niệm gas để giảm thiểu rủi ro này. Giống như xe của bạn không thể chạy mà không có nhiên liệu, hợp đồng không thể được thực hiện mà không có gas. Hợp đồng đặt ra một lượng gas mà người dùng phải trả cho họ để chạy thành công. Nếu không đủ gas, hợp đồng sẽ tạm dừng.

Về bản chất, đó là một cơ chế phí. Khái niệm tương tự mở rộng cho các giao dịch: các thợ đào chủ yếu được thúc đẩy bởi lợi nhuận, vì vậy họ có thể bỏ qua các giao dịch với mức phí thấp hơn.

Lưu ý rằng ether và gas không giống nhau. Giá trung bình của gas dao động và phần lớn được quyết định bởi các thợ đào. Khi bạn thực hiện một giao dịch, bạn trả gas trong ETH. Nó giống như phí Bitcoin – nếu mạng bị tắc nghẽn và nhiều người dùng đang cố gắng giao dịch, giá gas trung bình có thể sẽ tăng. Ngược lại, nếu không có nhiều hoạt động, nó sẽ giảm.

Trong khi giá gas thay đổi, mọi hoạt động đều cần có một lượng gas cố định. Điều này có nghĩa là các hợp đồng phức tạp sẽ tiêu thụ nhiều hơn một giao dịch đơn giản. Như vậy, gas là thước đo sức mạnh tính toán. Nó đảm bảo rằng hệ thống có thể cung cấp một khoản phí phù hợp cho người dùng tùy thuộc vào mức độ sử dụng tài nguyên Ethereum của họ.

Gas thường có giá bằng một phần nhỏ của ether. Để biểu thị, một đơn vị nhỏ hơn (gwei) được dùng. Một gwei tương ứng với một phần tỷ của một ether.

Tóm gọn lại, bạn có thể chạy một chương trình lặp trong một thời gian dài. Nhưng nó sẽ nhanh chóng trở nên rất tốn kém nếu làm như vậy. Nhờ vậy, các node trên mạng Ethereum có thể giảm thiểu spam.

Gas và giới hạn gas

Giả sử rằng Alice đang thực hiện một giao dịch cho một hợp đồng. Cô ấy sẽ tìm ra số tiền cô ấy muốn chi tiêu cho gas (ví dụ, bằng cách sử dụng ETH Gas Station). Cô ấy có thể đặt giá cao hơn để khuyến khích các thợ đào ưu tiên thực hiện giao dịch của mình càng nhanh càng tốt.

Nhưng cô ấy cũng sẽ đặt một giới hạn gas, để bảo vệ mình phòng có một cái gì đó có thể đi sai với hợp đồng, khiến tiêu tốn nhiều gas hơn so với kế hoạch của cô ấy. Giới hạn gas được đưa ra để đảm bảo rằng, một khi lượng x gas được sử dụng hết, hoạt động sẽ dừng lại. Hợp đồng sẽ thất bại nhưng Alice sẽ không trả nhiều hơn số tiền cô ấy đồng ý trả ban đầu.

Ban đầu nó có vẻ như là một khái niệm khó hiểu để nắm bắt. Đừng lo lắng – bạn có thể đặt giá bạn sẵn sàng trả cho gas (và giới hạn gas) theo cách thủ công, nhưng hầu hết các ví sẽ hỗ trợ bạn. Nói tóm lại, giá gas sẽ quyết định việc các thợ đào sẽ thực hiện giao dịch của bạn nhanh như thế nào và giới hạn gas sẽ xác định số tiền tối đa bạn sẽ trả cho nó.

Mất bao lâu để đào một khối Ethereum?

Thời gian trung bình để một khối mới được thêm vào chuỗi là 12-19 giây. Điều này rất có thể sẽ thay đổi một khi mạng thực hiện quá trình chuyển đổi sang Proof of Stake. Một trong những mục đích là để cho thời gian đào khối nhanh hơn.

Giới thiệu về Casper của Ethereum

Một phần lớn sức hấp dẫn của Ethereum là nó cho người dùng tự tạo tài sản on-chain (trên chuỗi), có thể được lưu trữ và chuyển giao như ether. Các quy tắc quản lý chúng được đặt ra trong các hợp đồng thông minh, cho phép các nhà phát triển đặt các tham số cụ thể liên quan đến mã token của họ, có thể bao gồm: phát hành bao nhiêu, cách phát hành chúng, liệu chúng có thể chia được hay không, liệu mỗi loại có tính fungible, hay không, v.v. ERC-20 là tiêu chuẩn kỹ thuật nổi bật nhất khi cho phép tạo mã token trên Ethereum – và đó là lý do tại sao các mã token được biết đến phổ biến là mã token ERC-20.

Chức năng mã token cho các nhà cải tiến một sân chơi lớn để thử nghiệm các ứng dụng tiên tiến về tài chính và công nghệ. Tính linh hoạt thiết kế là rất đa dạng, từ việc phát hành mã token thống nhất đóng vai trò là tiền tệ trong ứng dụng cho đến việc sản xuất các mã độc nhất được hỗ trợ bởi tài sản vật chất. Một số ứng dụng tốt nhất để tạo mã token dễ dàng và hiệu quả vẫn chưa được biết đến là hoàn toàn có thể.

---

Chương 3 – Bắt đầu với Ethereum

Tôi có thể mua ETH bằng cách nào?

Cách mua ETH bằng thẻ tín dụng/thẻ ghi nợ

Binance cho phép bạn mua ETH một cách dễ dàng trên trình duyệt. Cách thực hiện:

1. Vào cổng Mua và bán tiền điện tử.
2. Chọn loại tiền điện tử bạn muốn mua (ETH) và loại tiền bạn muốn thanh toán.
3. Đăng nhập vào Binance, hoặc đăng ký nếu bạn không có tài khoản.
4. Chọn phương thức thanh toán.
5. Nếu được nhắc, hãy nhập thông tin chi tiết thẻ của bạn và hoàn tất quy trình xác minh danh tính.
6. Xong! ETH sẽ được ghi có vào tài khoản Binance của bạn.

Cách mua ETH trên thị trường ngang hàng

Bạn cũng có thể mua và bán ETH trên thị trường ngang hàng. Điều này cho phép bạn mua coin từ những người dùng khác trực tiếp từ Ứng dụng di động của Binance. Cách thực hiện:

1. Khởi chạy ứng dụng và đăng nhập hoặc đăng ký.
2. Chọn One click buy sell nằm ở tab Buy ở góc trên cùng bên trái của giao diện.
3. Bạn sẽ được nhắc nhở với một số ưu đãi khác nhau – nhấn Buy trên sản phẩm bạn muốn.
4. Bạn có thể thanh toán bằng các loại tiền điện tử khác (tab By Crypto) hoặc bằng tiền tệ fiat (tab By Fiat).
5. Ở phía dưới, bạn sẽ được hỏi về phương thức thanh toán. Chọn bất kỳ phương thức nào phù hợp với bạn.
6. Chọn Buy ETH.
7. Bây giờ bạn phải thực hiện thanh toán. Khi hoàn tất, nhấn vào Mark as paid và confirm(Xác nhận).
8. Giao dịch được hoàn thành khi người bán gửi bitcoin cho bạn.

Tôi có thể mua gì với ether (ETH)?

Không giống như Bitcoin, Ethereum không có ý định chỉ được sử dụng như một mạng lưới tiền điện tử. Nó là một nền tảng để xây dựng các ứng dụng phi tập trung, và có vai trò như một mã token có thể giao dịch, ether là nhiên liệu của hệ sinh thái này. Vì vậy, ứng dụng chính của ether chính là tiện ích mà nó cung cấp trong mạng Ethereum.

Như đã nói, ether cũng có thể được sử dụng tương tự như tiền tệ truyền thống, nghĩa là bạn có thể mua hàng hóa và dịch vụ với ETH giống như với bất kỳ loại tiền tệ nào khác.

Ethereum được sử dụng để làm gì?

Mọi người có thể sử dụng tiền của Ethereum, ETH, làm tiền kỹ thuật số hoặc tài sản thế chấp. Nhiều người cũng xem nó như một kho lưu trữ giá trị tương tự như Bitcoin. Tuy nhiên, không giống như Bitcoin, blockchain Ethereum có khả năng lập trình nhiều hơn, do đó, bạn có thể làm được nhiều hơn với ETH. Nó có thể được sử dụng như huyết mạch cho các ứng dụng tài chính phi tập trung, các thị trường phi tập trung, các sàn giao dịch, các trò game, và nhiều thứ hơn nữa.

Nếu tôi mất ETH thì sao?

Vì không có bất kỳ ngân hàng nào liên quan, bạn tự chịu trách nhiệm về tiền của mình. Bạn có thể lưu trữ tiền trên một sàn giao dịch, hoặc trong ví. Điều quan trọng cần lưu ý là nếu bạn sử dụng ví của riêng mình, bạn nhất định phải cất giữ tốt seed phrase của mình. Hãy cất giữ an toàn vì bạn cần nó để khôi phục tiền trong trường hợp mất quyền truy cập vào ví của mình.

Tôi có thể hoàn nguyên các giao dịch Ethereum không?

Một khi dữ liệu được thêm vào blockchain Ethereum, gần như không thể thay đổi hoặc xóa dữ liệu đó. Điều này có nghĩa là khi bạn thực hiện một giao dịch, nó sẽ là không thể thay đổi được. Vì vậy, bạn phải luôn kiểm tra kỹ liệu bạn gửi tiền đến đúng address. Nếu bạn đang gửi một số tiền lớn, bạn nên gửi một khoản nhỏ trước để đảm bảo rằng bạn đang gửi đến đúng địa chỉ.

Như đã nói, do từng bị hack trong một hợp đồng thông minh, Ethereum đã thực hiện hard forked vào năm 2016, qua đó các giao dịch độc hại đã bị “đảo ngược” thành công. Tuy nhiên, đây là một biện pháp cực đoan cho một sự kiện ngoại lệ, không phải là chuẩn mực.

Các giao dịch Ethereum có riêng tư không?

Không. Tất cả các giao dịch được thêm vào blockchain Ethereum đều hiển thị công khai. Mặc dù tên thật của bạn không có trên địa chỉ Ethereum của bạn, ai đó vẫn có thể kết nối nó với danh tính của bạn thông qua các phương thức khác.

Tôi có thể kiếm tiền với Ethereum không?

Vì đây là một tài sản biến động bạn có thể kiếm tiền với ETH và cũng có thể mất tiền với nó. Một số người có thể giữ ether trong dài hạn, đặt cược vào mạng sẽ trở thành một lớp thanh toán có thể lập trình và mang tính toàn cầu. Những người khác lại chọn giao dịch nó với các altcoins khác. Tuy nhiên, cả hai chiến lược này đều có những rủi ro tài chính riêng.

Vì nó là trụ cột chính của phong trào Tài chính phi tập trung (DeFi) ETH cũng có thể được sử dụng để cho vay, làm tài sản thế chấp để cho vay, tạo các tài sản tổng hợp và – vào một lúc nào đó trong tương lai – để staking.

Một số nhà đầu tư có thể chỉ giữ Bitcoin, trong dài hạn và không giữ bất kỳ tài sản kỹ thuật số nào khác trong danh mục đầu tư. Ngược lại, những người khác có thể chọn giữ ETH và các altcoin khác trong danh mục đầu tư hoặc phân bổ một tỷ lệ phần trăm nhất định cho giao dịch ngắn hạn (ví dụ: giao dịch trong ngày hoặc giao dịch swing). Cách thức kiếm tiền trên thị trường đa dạng và mỗi nhà đầu tư nên tự quyết định chiến lược đầu tư phù hợp nhất có thể.

Làm cách nào để lưu trữ ETH?

Có nhiều lựa chọn để lưu trữ các đồng coin, mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng. Vì bất kỳ cái gì cũng có thể có rủi ro, cách tốt nhất có thể là đa dạng hóa các tùy chọn có sẵn.

Nói chung, các giải pháp lưu trữ có thể là lưu ký hoặc không lưu ký. Giải pháp lưu ký có nghĩa là bạn đang ủy thác các đồng coin của mình cho bên thứ ba (như sàn giao dịch). Trong trường hợp này, bạn cần đăng nhập vào nền tảng của bên cung cấp dịch vụ để thực hiện giao dịch với các tài sản tiền điện tử của mình.

Giải pháp không lưu ký thì ngược lại – bạn giữ quyền kiểm soát tiền của chính mình bằng cách sử dụng ví tiền điện tử. Ví này không dùng để trữ tiền của bạn như chiếc ví vật lý của bạn – thay vào đó, nó chứa các khóa mật mã cho phép bạn truy cập vào tài sản của mình trên blockchain. Nhắc lại điều bạn cần lưu ý: bắt buộc bạn phải sao lưu seed phrase của mình khi sử dụng ví không lưu ký!

Cách gửi ETH vào Binance

Nếu bạn đã có ether và muốn gửi nó trên Binance, bạn chỉ cần làm theo các bước nhanh sau:

1. Đăng nhập vào Binance, hoặc đăng ký nếu bạn chưa có tài khoản.
2. Đi đến Spot Wallet và chọn Deposit.
3. Chọn ETH từ danh sách coin.
4. Chọn mạng và gửi ETH đến địa chỉ tương ứng.
5. Xong! Sau khi giao dịch được xác nhận, ether sẽ được ghi có vào tài khoản Binance của bạn.

Cách lưu trữ ETH trên Binance

Nếu bạn muốn chủ động giao dịch với ether của mình, bạn sẽ cần lưu trữ nó trên tài khoản Binance. Lưu trữ ETH của bạn trên Binance rất dễ dàng và an toàn. Ngoài ra nó cho phép bạn dễ dàng tận dụng những lợi ích của hệ sinh thái Binance thông qua cho vay, staking, airdrop các khuyến mại, và quà tặng.

Cách rút ETH khỏi Binance

Nếu bạn đã có ether và muốn rút khỏi Binance, bạn chỉ cần thực hiện theo các bước nhanh sau:

1. Đăng nhập vào Binance.
2. Đi đến Spot Wallet và chọn Withdraw.
3. Chọn ETH từ danh sách coin.
4. Chọn mạng
5. Nhập địa chỉ người nhận và số lượng chuyển.
6. Xác nhận qua email.
7. Xong! Sau khi giao dịch được xác nhận, ETH sẽ được ghi có vào địa chỉ bạn đã cung cấp.

Cách lưu trữ ETH trong ví Ethereum

Nếu bạn muốn lưu trữ ETH trong ví của mình, bạn có hai tùy chọn chính: ví nóng và ví lạnh.

Ví nóng

Ví nóng là ví tiền điện tử được kết nối với Internet theo một cách nào đó. Thông thường, nó sẽ là một ứng dụng di động hoặc ứng dụng máy tính cho phép bạn kiểm tra số dư của mình và gửi hoặc nhận các mã token. Bởi vì ví nóng được kết nối internet nên nó có xu hướng dễ bị tấn công hơn, nhưng thuận tiện hơn cho thanh toán hàng ngày. Trust Wallet là một ví dụ về ví trên điện thoại di động dễ sử dụng với rất nhiều đồng coin được hỗ trợ.

Ví lạnh

Ví lạnh là ví tiền điện tử không được kết nối với Internet. Vì không có vectơ tấn công, qua internet nên khả năng bị tấn công nói chung là thấp hơn ví lạnh. Đồng thời, tính dễ sử dụng của ví lạnh là kém hơn ví nóng. Ví dụ về ví lạnh có thể bao gồm ví phần cứng hoặc ví giấy. Việc sử dụng ví giấy thường không được khuyến khích vì nhiều người cho rằng chúng đã lỗi thời và có rủi ro khi sử dụng.

Logo và ký hiệu của Ethereum là gì?

Vitalik Buterin đã thiết kế biểu tượng Ethereum đầu tiên. Nó được tạo nên từ 2 ký hiệu Σ ngược nhau (Sigma từ bảng ký tự Hy Lạp). Thiết kế cuối cùng của logo (dựa trên ký hiệu này)có dạng hình bình hành gọi là khối bát diện bao quanh bởi 4 hình tam giác. Tương tự như các loại tiền điện tử khác, sẽ rất hữu ích nếu Ether có một ký hiệu Unicode tiêu chuẩn để các ứng dụng và trang web có thể dễ dàng hiển thị đồng Ether. Tuy không được sử dụng rộng rãi như ký hiệu $ của USD, ký hiệu thông dụng nhất của Ether là Ξ.

---

Chương 4 – Khả năng mở rộng, ETH 2.0 và tương lai của Ethereum

Khả năng mở rộng là gì?

Nói một cách đơn giản nhất, khả năng mở rộng là thước đo khả năng phát triển của hệ thống. Trong điện toán, ví dụ, một mạng hoặc máy chủ có thể được mở rộng để đáp ứng nhiều nhu cầu hơn thông qua các phương thức khác nhau.

Trong tiền điện tử, khả năng mở rộng đề cập đến việc một blockchain có thể phát triển như thế nào để phù hợp với nhiều người dùng hơn. Nhiều người dùng hơn đồng nghĩa với việc có nhiều hoạt động và giao dịch hơn “cạnh tranh” với nhau để được đưa vào blockchain.

Tại sao Ethereum cần phải mở rộng quy mô?

Những người ủng hộ Ethereum tin rằng nó sẽ là nền tảng của internet thế hệ tiếp theo. Web 3.0 sẽ giới thiệu một cấu trúc liên kết phi tập trung được đặc trưng là không có các trung gian, tập trung vào quyền riêng tư và cho người dùng quyền sở hữu thực sự đối với dữ liệu của chính mình. Nền tảng này sẽ được xây dựng bằng cách sử dụng điện toán phân tán dưới dạng các hợp đồng thông minh và các giao thức lưu trữ/liên lạc phân tán.

Tuy nhiên, để đạt được điều này, Ethereum cần phải tăng mạnh số lượng giao dịch mà nó có thể xử lý mà không làm tổn hại đến sự phân tán của mạng. Hiện tại, Ethereum không giới hạn khối lượng giao dịch bằng cách giới hạn kích thước khối như Bitcoin. Thay vào đó, có một giới hạn gas cho khối  – chỉ một lượng gas nhất định cho một khối.

Chẳng hạn, nếu giới hạn gas cho khối là 100.000 gwei thì bạn có thể thực hiện mười giao dịch với giới hạn gas là 10.000 gwei mỗi giao dịch. Cũng như vậy, bạn có thể thực hiện hai giao dịch với 50.000 gwei mỗi lần. Bất kỳ giao dịch nào khác được gửi kế bên các giao dịch này sẽ cần phải chờ khối tiếp theo.

Điều này là không lý tưởng cho một hệ thống mà mọi người đang sử dụng. Nếu có nhiều giao dịch đang chờ xử lý hơn không gian có sẵn trong một khối, kết quả là sẽ dẫn đến tình trạng ùn đống. Giá gas sẽ tăng và người dùng sẽ cần phải trả giá cao hơn những người khác để các giao dịch của họ được ưu tiên trước. Tùy thuộc vào mức độ bận rộn của mạng, các hoạt động có thể trở nên quá đắt trong các trường hợp sử dụng nhất định.

Con sốt CryptoKitties là một ví dụ tuyệt vời về những hạn chế của Ethereum ở khía cạnh này. Vào năm 2017, trò game dựa trên Ethereum đã khiến nhiều người dùng thực hiện các giao dịch để tham gia vào việc nhân giống mèo kỹ thuật số của riêng họ (dưới dạng các non-fungible tokens). Nó trở nên phổ biến đến nỗi các giao dịch đang chờ xử lý tăng vọt, dẫn đến sự tắc nghẽn cực độ của mạng trong một thời gian.

Bộ ba bất khả thi về khả năng mở rộng Blockchain

Có vẻ như chỉ cần tăng giới hạn gas cho khối sẽ giải quyết tất cả các vấn đề về khả năng mở rộng. Trần càng cao, càng nhiều giao dịch có thể được xử lý trong một khung thời gian nhất định, phải không nào?

Thật không may, điều đó là không khả thi nếu không hy sinh các thuộc tính chính của Ethereum. Vitalik Buterin đã đề xuất Blockchain Trilemma (được mô hình hóa như dưới đây) để giải thích sự cân bằng tinh tế mà các blockchain phải nhắm đến.

Bằng cách chọn tối ưu hóa hai trong số ba đặc điểm trên, cái thứ ba sẽ thiếu. Các blockchain như Ethereum và Bitcoin ưu tiên bảo mật và phi tập trung. Các thuật toán đồng thuận của chúng đảm bảo tính bảo mật của mạng, được tạo thành từ hàng ngàn nút, nhưng điều này dẫn đến khả năng mở rộng kém. Với quá nhiều node nhận và xác thực giao dịch, hệ thống sẽ chậm hơn nhiều so với các hệ thống tập trung.

Trong một kịch bản khác, giới hạn gas cho khối có thể được dỡ bỏ để mạng đạt được tính bảo mật và khả năng mở rộng, nhưng sẽ không đạt được tính phi tập trung.

Đó là bởi vì nhiều giao dịch trong một khối dẫn đến các khối lớn hơn. Tuy nhiên, các node trên mạng cần phải tải xuống và truyền bá chúng theo định kỳ. Quá trình này là nặng về phần cứng. Khi giới hạn gas cho khối tăng lên, việc xác nhận, lưu trữ và broadcast các khối của các node sẽ khó khăn hơn.

Kết quả là các node không thể chạy theo sẽ thoát khỏi mạng. Tiếp tục theo cách này, chỉ một phần các node mạnh mẽ có thể tham gia – dẫn đến tính tập trung hơn. Kết quả có thể là chúng ta có một blockchain đạt được tính bảo mật và có thể mở rộng, nhưng sẽ không phi tập trung.

Cuối cùng là trường hợp blockchain tập trung vào phi tập trung và khả năng mở rộng. Để vừa nhanh vừa phi tập trung, nó phải hy sinh thuật toán đồng thuận được sử dụng, dẫn đến bảo mật yếu hơn.

Ethereum có thể xử lý bao nhiêu giao dịch?

Trong những năm gần đây, Ethereum hiếm khi vượt quá mười giao dịch mỗi giây (TPS). Đối với một nền tảng đang nhắm đến việc trở thành một “máy tính thế giới,” thì con số này thấp đến mức đáng ngạc nhiên.

Mặc dù vậy, các giải pháp mở rộng là một phần trong lộ trình của Ethereum. Plasma là một ví dụ về giải pháp mở rộng. Mục đích của nó là nhằm tăng hiệu quả của Ethereum, nhưng kỹ thuật này cũng có thể được áp dụng cho các mạng blockchain khác.

Ethereum 2.0 là gì?

So với tất cả tiềm năng của nó, Ethereum hiện có những hạn chế đáng kể. Chúng ta đã thảo luận về vấn đề khả năng mở rộng. Nói tóm lại, nếu Ethereum đặt mục tiêu trở thành trụ cột của hệ thống tài chính mới thì nó cần có khả năng xử lý nhiều giao dịch hơn mỗi giây. Với tính chất phân tán của mạng, đây là một vấn đề cực kỳ khó giải quyết và các nhà phát triển Ethereum đã suy nghĩ về nó trong nhiều năm.

Chỉ một điều thôi: để giữ cho mạng đủ phân tán, các giới hạn phải được thực thi. Các yêu cầu càng cao trong việc vận hành một node thì sẽ càng có ít người tham gia và mạng càng trở nên tập trung hơn. Vì vậy, việc tăng số lượng giao dịch mà Ethereum có thể xử lý có thể đe dọa tính toàn vẹn của hệ thống, vì nó cũng sẽ làm tăng gánh nặng cho các node.

Một chỉ trích khác về Ethereum (và các loại tiền điện tử sử dụng thuật toán Proof of Work) là nó cực kỳ tốn tài nguyên. Để đưa thành công một khối vào blockchain, các node phải thực hiện đào. Tuy nhiên, để tạo ra một khối theo cách này, các node phải nhanh chóng thực hiện các tính toán với lượng điện tiêu thụ khổng lồ.

Để giải quyết các hạn chế trên, một bộ nâng cấp lớn đã được đề xuất, được gọi chung là Ethereum 2.0 (hoặc ETH 2.0). Sau khi hoàn thành, ETH 2.0 sẽ cải thiện đáng kể hiệu năng của mạng.

Ethereum sharding là gì?

Như đã đề cập ở trên, mỗi node lưu trữ một bản sao của toàn bộ blockchain. Bất cứ khi nào blockchain được mở rộng, mỗi node sẽ phải cập nhật, dẫn đến tiêu thụ băng thông và bộ nhớ khả dụng của chúng.

Sử dụng một phương pháp gọi là sharding, điều này có thể không còn cần thiết nữa. Nó là một quá trình phân chia mạng thành các subset (tập hợp con) gồm các node – được gọi là các shards. Mỗi shard này sẽ xử lý các giao dịch và hợp đồng của riêng của mình, nhưng cũng có thể giao tiếp với mạng rộng hơn khi có yêu cầu. Vì mỗi shard xác nhận độc lập nên không còn cần thiết phải lưu dữ liệu từ các shard khác.

Sharding là một trong những cách tiếp cận phức tạp nhất để mở rộng quy mô do đòi hỏi nhiều công việc trong thiết kế và thực hiện. Tuy nhiên, nếu được thực hiện thành công, nó sẽ là một trong những cách hiệu quả nhất giúp tăng khả năng thông lượng của mạng theo các lệnh đặt có cường độ lớn.

Ethereum Plasma là gì?

Ethereum Plasma là là giải pháp mở rộng ngoài chuỗi – mục đích là tăng thông lượng giao dịch bằng cách đẩy các giao dịch ra khỏi blockchain. Về khía cạnh này, nó mang một số điểm tương đồng với các sidechain và các kênh thanh toán.

Với Plasma, các chuỗi thứ cấp được neo vào blockchain Ethereum chính, nhưng giữ liên lạc ở mức tối thiểu. Chúng hoạt động độc lập ít nhiều, mặc dù người dùng vẫn dựa vào chuỗi chính để giải quyết các tranh chấp hoặc để “hoàn thành” các hoạt động của họ trên các chuỗi thứ cấp.

Việc giảm lượng dữ liệu mà các node phải lưu trữ là rất quan trọng đối với việc mở rộng thành công của Ethereum. Giải pháp Plasma cho phép các nhà phát triển phác thảo chức năng của các “chuỗi con” trong một hợp đồng thông minh trên chuỗi chính. Sau đó, họ có thể tự do tạo các ứng dụng có thông tin hoặc quy trình mà đáng lẽ sẽ quá tốn kém để lưu trữ/chạy trên chuỗi chính.

Ethereum rollup là gì?

Rollup giống Plasma ở chỗ là đều hướng đến việc mở rộng Ethereum bằng cách di chuyển các giao dịch ra khỏi blockchain chính. Vậy nó hoạt động như thế nào?

Một hợp đồng duy nhất trên chuỗi chính sẽ nắm giữ tất cả tiền trên chuỗi thứ cấp và giữ một bằng chứng mật mã về trạng thái hiện tại của chuỗi này. Các đơn vị vận hành của chuỗi thứ cấp này, những đơn vị đã làm một cam kết trong hợp đồng mạng chính, đảm bảo rằng chỉ có các chuyển đổi trạng thái hợp lệ được thực hiện đối với hợp đồng mạng chính. Ý tưởng ở đây là: vì trạng thái này được duy trì ngoài chuỗi nên không cần lưu dữ liệu trên blockchain. Tuy nhiên, sự khác biệt chính của rollup so với Plasma nằm ở cách các giao dịch được gửi đến chuỗi chính. Sử dụng một loại giao dịch đặc biệt, một số lượng lớn các giao dịch có thể được “cuộn lại” (được bó lại) với nhau thành một khối đặc biệt gọi là khối Rollup.

Có hai loại rollup: Optimistic và ZK Rollup. Cả hai đều đảm bảo tính chính xác của các lượt chuyển trạng thái theo những cách khác nhau.

ZK Rollup gửi các giao dịch bằng một phương pháp xác minh mật mã gọi là zero-knowledge proof. Cụ thể hơn, kỹ thuật được dùng trong phương pháp này có tên là zk-SNARK. Chúng ta sẽ không đi sâu vào cách thức hoạt động của nó ở đây mà sẽ tìm hiểu cách thức nó có thể được sử dụng cho các rollup. Nó là một cách để các bên khác nhau chứng minh với nhau rằng họ có một thông tin cụ thể nào đó mà không phải tiết lộ thông tin đó là gì.

Trong trường hợp của ZK Rollups, thông tin này là các đợt chuyển trạng thái được gửi đến chuỗi chính. Một lợi thế lớn của nó là quá trình này có thể xảy ra gần như ngay lập tức, và hầu như không có việc gửi đi các trạng thái lỗi được.

Optimistic Rollup hy sinh một số khả năng mở rộng để đạt được tính linh hoạt hơn. Bằng cách sử dụng một máy ảo có tên là Optimistic Virtual Machine (OVM – Máy ảo Optimistic ), cho phép các hợp đồng thông minh chạy trên các chuỗi thứ cấp này. Tuy nhiên, sẽ không có bằng chứng mật mã nào cho thấy quá trình chuyển đổi trạng thái được gửi tới chuỗi chính là chính xác. Để giảm thiểu vấn đề này, sẽ có một chút chậm trễ để cho phép người dùng kiểm tra và từ chối các khối không hợp lệ được gửi đến chuỗi chính.

Thuật toán Proof of Stake (PoS) của Ethereum là gì?

Proof of Stake (PoS) là một thuật toán thay thế cho Proof of Work để xác nhận các khối. Trong một hệ thống Proof of Stake, các khối không được đào mà được đúc (đôi khi được gọi là rèn). Thay vì các thợ đào cạnh tranh với nhau bằng sức mạnh hash, một node (hoặc validator) sẽ được định kỳ chọn ngẫu nhiên để xác thực một khối ứng cử viên. Nếu được thực hiện chính xác, họ sẽ nhận được tất cả phí giao dịch của khối đó và, tùy thuộc vào giao thức, có thể là một phần thưởng khối.

Vì không có quá trình đào, Proof of Stake được coi là ít gây hại cho môi trường. Trình xác nhận không tiêu thụ nhiều năng lượng như các thợ đào mà sẽ đúc các khối trên phần cứng thường dùng.

Ethereum được lên kế hoạch chuyển từ PoW sang PoS như một phần của Ethereum 2.0, với một bản nâng cấp được gọi là Casper. Mặc dù ngày chính xác vẫn chưa được chính thức công bố, nhưng có khả năng sẽ được khởi chạy vào năm 2020.

Ethereum staking là gì?

Trong các giao thức Proof of Work, tính bảo mật của mạng được đảm bảo bởi các thợ đào. Các thợ đào sẽ không gian lận vì sẽ là lãng phí điện năng và khiến họ mất đi những phần thưởng tiềm năng. Trong Proof of Stake, lý thuyết trò chơi không được áp dụng mà là các biện pháp cryptoeconomic khác nhau để đảm bảo an ninh mạng.

Thay vì rủi ro lãng phí, điều ngăn cản hành vi không trung thực là nguy cơ mất tiền. Các validator phải đưa ra một khoản đặt cọc (thể hiện là có nắm giữ mã token) để đủ điều kiện xác thực. Đây là một lượng ether sẽ bị mất nếu node cố gắng gian lận hoặc sẽ bị cạn dần nếu node không phản hồi hoặc ngoại tuyến. Nếu validator chạy thêm node, họ sẽ nhận được nhiều phần thưởng hơn.

Tôi cần bao nhiêu ETH để đặt cọc trên Ethereum?

Mức đặt cọc tối thiểu ước tính cho Ethereum là 32 ETH mỗi validator. Mức đặt cọc cao để khiến cho chi phí cố gắng thưc hiện tấn công 51% sẽ là cực kỳ cao.

Tôi sẽ kiếm được bao nhiêu ETH bằng cách đặt cọc trên Ethereum?

Đây không phải là một câu hỏi đơn giản để trả lời. Tất nhiên, điều này dựa trên cổ phần của bạn, ngoài ra còn dựa trên tổng số ETH được đặt cọc trên mạng và tỷ lệ lạm phát. Theo ước tính sơ bộ, dự đoán tính toán hiện tại là khoảng 6% lợi nhuận hàng năm. Nhưng hãy nhớ rằng đây chỉ là ước tính và có thể thay đổi trong tương lai.

ETH của tôi bị khóa trong bao lâu khi đặt cọc?

Sẽ có một hàng đợi để rút ETH từ validator của bạn. Nếu không có hàng đợi, thời gian rút tối thiểu là 18 giờ, nhưng nó được điều chỉnh linh hoạt dựa trên số lượng validator cũng đang rút ETH tại một thời điểm nhất định.

Đặt cọc ETH có nguy cơ nào không?

Vì bạn chính là một validator trên mạng chịu trách nhiệm duy trì an ninh mạng nên có một số rủi ro cần cân nhắc. Nếu node validator của bạn ngoại tuyến trong thời gian dài, bạn có thể mất một phần đáng kể tiền ký gửi của mình. Ngoài ra, nếu khoản tiền gửi của bạn giảm xuống dưới 16 ETH tại bất kỳ thời điểm nào, bạn sẽ bị xóa khỏi bộ validator.

Ngoài ra cần cân nhắc một yếu tố rủi ro hệ thống. Proof of Stake chưa được triển khai trên quy mô lớn như vậy trước đây, vì vậy chúng ta không thể hoàn toàn chắc chắn rằng nó sẽ không bị lỗi bằng cách nào đó. Phần mềm luôn có lỗi và lỗ hổng, và điều này có thể có tác động nặng nề – đặc biệt là khi có số lượng với giá trị hàng tỷ đô la được đặt cọc.

---

Chương 5 – Ethereum và Tài chính Phi tập trung (DeFi)

Tài chính phi tập trung (DeFi) là gì?

Tài chính phi tập trung (hay đơn giản là DeFi) là một phong trào nhằm tạo tính phi tập trung cho các ứng dụng tài chính. DeFi được xây dựng trên các blockchain mã nguồn mở công khai, được tự do truy cập bởi bất kỳ ai có kết nối Internet (permissionless(không cần xin phép)). Đây là một yếu tố quan trọng để đưa hàng tỷ con người tiềm năng tham gia vào hệ thống tài chính toàn cầu mới này.

Trong hệ sinh thái DeFi đang phát triển, người dùng tương tác với các hợp đồng thông minh và với nhau thông qua các mạng ngang hàng (P2P) và các Ứng dụng phi tập trung (DApps). Ưu điểm lớn của DeFi là nó làm cho tất cả điều này trở lên có thể trong khi vẫn đảm bảo cho người dùng duy trì quyền sở hữu tiền của họ mọi lúc.

Nói một cách đơn giản, phong trào Tài chính phi tập trung (DeFi) nhằm tạo ra một hệ thống tài chính mới không có các giới hạn như hệ thống hiện tại. Khi phong trào diễn ra, do mức độ phân tán tương đối cao và có lớp nhà phát triển lớn nên phần lớn DeFi hiện đang được xây dựng trên Ethereum.

Tài chính Phi tập trung (DeFi) có thể dùng làm gì?

Có thể bạn đã biết, một trong những lợi thế lớn của Bitcoin là không cần có đơn vị trung tâm nào để điều phối hoạt động của mạng. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta sử dụng điều này như ý tưởng cốt lõi và xây dựng các ứng dụng lập trình trên nó? Đây là tiềm năng của các ứng dụng DeFi: Không có các đơn vị điều phối trung tâm hoặc các trung gian, và không có các điểm SPOF (single points of failure).

Như đã đề cập ở trên, một trong những lợi thế lớn của DeFi là tính truy cập mở. Có hàng tỷ người trên khắp thế giới không được tiếp cận tốt với bất kỳ loại dịch vụ tài chính nào. Bạn có thể tưởng tượng được hoàn cảnh mỗi ngày của bạn sẽ như thế nào khi không có bất kỳ sự chắc chắn về tài chính nào chứ? Có hàng tỷ người sống như vậy, và họ chính là đối tượng mà DeFi đang cố gắng phục vụ.

Liệu Tài chính Phi tập trung có trở thành xu thế

Tất cả điều này nghe có vẻ tuyệt vời, vậy tại sao DeFi chưa phủ khắp thế giới? Vấn đề là, hiện tại, hầu hết các ứng dụng DeFi đều khó sử dụng, cồng kềnh, thường xuyên bị hỏng và mang tính thử nghiệm cao. Hóa ra, kỹ thuật thậm chí các framework cho hệ sinh thái này là vô cùng khó khăn, đặc biệt là trong môi trường phát triển phân tán.

Giải quyết tất cả các thách thức của việc xây dựng hệ sinh thái DeFi là một con đường dài phía trước cho các kỹ sư phần mềm, các nhà lý thuyết trò chơi, các nhà thiết kế cơ chế, v.v. Như vậy, liệu các ứng dụng DeFi có bao giờ trở thành xu thế hay không vẫn còn là điều phải chờ.

Đã có các ứng dụng Tài chính Phi tập trung (DeFi) nào?

Một trong những trường hợp ứng dụng phổ biến nhất cho Tài chính Phi tập trung (DeFi) là stablecoins. Về cơ bản, đây là các mã token trên một blockchain với giá trị của chúng được gắn với một tài sản trong thế giới thực, chẳng hạn như tiền fiat. Ví dụ: BUSD được gắn với giá trị của USD. Điều làm cho các mã token này thuận tiện để sử dụng là vì chúng tồn tại trên blockchain nên rất dễ dàng để lưu trữ và chuyển khoản.

Một loại ứng dụng phổ biến khác là cho vay. Có nhiều dịch vụ ngang hàng (P2P) cho phép bạn cho người khác vay tiền và thu lại các khoản lãi. Trên thực tế, một trong những cách dễ nhất để làm điều đó là thông qua Binance Lending. Tất cả bạn phải làm là chuyển tiền vào ví cho vay và bạn có thể bắt đầu kiếm lãi vào ngày hôm sau!

Tuy nhiên, phần thú vị nhất của DeFi là các ứng dụng rất khó phân loại. Chúng có thể bao gồm tất cả các loại thị trường ngang hàng và phi tập trung, nơi người dùng có thể trao đổi các món sưu tập mã hõa độc đáo và các mặt hàng kỹ thuật số khác. Chúng cũng có thể cho phép tạo ra các tài sản tổng hợp, nơi bất kỳ ai cũng có thể tạo ra một thị trường cho hầu hết mọi thứ có giá trị. Các ứng dụng khác có thể bao gồm các thị trường dự đoán, các công cụ phái sinh và rất nhiều loại nữa.

Các Sàn giao dịch Phi tập trung (DEX) trên Ethereum

Sàn giao dịch Phi tập trung (DEX) là một địa điểm cho phép giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các ví người dùng. Khi bạn giao dịch trên Binance, một sàn giao dịch tập trung, bạn gửi tiền của mình đến Binance và giao dịch thông qua các hệ thống nội bộ của nó.

Các Sàn giao dịch Phi tập trung thì khác. Nhờ các hợp đồng thông minh, các sàn này cho phép bạn giao dịch trực tiếp từ ví tiền điện tử của mình, nhờ đó loại bỏ khả năng bị hack khi thực hiện giao dịch và các rủi ro khác.

Một ví dụ tuyệt vời về một sàn giao dịch phi tập trung chính là Binance DEX. Một số ví dụ đáng chú ý khác được xây dựng trên Ethereum như là Uniswap, Kyber Network và IDEX. Thậm chí có nhiều sàn sẽ cho phép bạn giao dịch từ ví phần cứng để tối đa bảo mật.

Ở trên, chúng tôi đã minh họa sự khác biệt giữa sàn tập trung và sàn phi tập trung. Ở bên trái, chúng ta có thể thấy Binance là trung gian cho các giao dịch giữa những người dùng. Vì vậy, nếu Alice muốn trao đổi Token A lấy Token B của Bob, trước tiên họ phải gửi tài sản của họ lên sàn. Sau khi giao dịch, Binance sẽ phân bổ lại số dư của họ cho phù hợp.

Bên phải, tuy nhiên, là một sàn phi tập trung. Bạn sẽ lưu ý rằng không có bên thứ ba tham gia vào giao dịch. Thay vào đó, mã token của Alice được trao đổi trực tiếp cho Bob bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh. Theo cách này, không bên nào cần phải tin tưởng một bên trung gian, vì các điều khoản trong hợp đồng của họ được thực thi tự động.

Kể từ Tháng 2/2020, các sàn DEX có xu hướng là các ứng dụng được sử dụng nhiều nhất trên blockchain Ethereum. Tuy nhiên, khối lượng giao dịch so với các sàn tập trung vẫn còn nhỏ. Mặc dù vậy, nếu các nhà phát triển và thiết kế tăng trải nghiệm người dùng của DEX hơn, DEX có thể cạnh tranh với các sàn tập trung trong tương lai.

---

Chương 6 – Tham gia vào Mạng Ethereum

Ethereum node là gì?

“Ethereum node” là một thuật ngữ có thể được sử dụng để mô tả một chương trình tương tác với mạng Ethereum theo một cách nào đó. Một Ethereum node có thể là bất cứ thứ gì, từ một ứng dụng ví trên điện thoại di động đơn giản cho đến một máy tính lưu trữ toàn bộ bản sao của blockchain.

Tất cả các node hoạt động như một điểm giao tiếp bằng cách nào đó, nhưng có các loại node khác nhau trên mạng Ethereum.

Ethereum node hoạt động như thế nào?

Ethereum, không giống như Bitcoin, không có một chương trình duy nhất làm thực thi tham chiếu. Trong khi hệ sinh thái Bitcoin có Bitcoin Core là phần mềm node chính, Ethereum có một loạt các chương trình riêng lẻ (nhưng tương thích) dựa trên Sách Vàng của nó. Các tùy chọn phổ biến bao gồm Geth và Parity.

Ethereum full node

Để giao tiếp với mạng Ethereum theo cách thức cho phép bạn xác thực dữ liệu blockchain một cách độc lập, bạn cần chạy một full node (bản nặng) bằng phần mềm như đã được đề cập ở trên.

Phần mềm sẽ tải xuống các khối từ các node khác và xác minh xem các các giao dịch được đưa vào có đúng không. Nó cũng sẽ chạy tất cả các hợp đồng thông minh đã được gọi để đảm bảo rằng bạn đang nhận được thông tin giống như các đồng nghiệp khác. Nếu tất cả đều hoạt động như dự định, chúng ta có thể nói rằng mọi node đều có một bản sao blockchain giống nhau trên máy.

Các full node có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động của Ethereum. Nếu không có nhiều node trải rộng trên toàn cầu, mạng sẽ mất thuộc tính chống kiểm duyệt và phi tập trung.

Ethereum light node

Chạy một full node cho phép bạn đóng góp trực tiếp vào sức khỏe và bảo mật của mạng. Nhưng một node đầy đủ thường yêu cầu có một máy riêng biệt để vận hành cũng như bảo trì thường xuyên. Các light node (bản nhẹ) có thể là một lựa chọn tốt hơn cho những người dùng không thể chạy một full node (hoặc đơn giản là không muốn làm điều đó).

Như tên có thể gợi ý, light node rất nhẹ – nó sử dụng ít tài nguyên hơn và chiếm không gian tối thiểu. Như vậy, nó có thể chạy trên các thiết bị có thông số thấp hơn như điện thoại hoặc laptop. Nhưng đổi lại là: light node không hoàn toàn tự chủ. Nó không đồng bộ hóa blockchain đầy đủ và do đó cần full node cung cấp cho thông tin liên quan.

Light node rất phổ biến đôi với các thương nhân, dịch vụ và người dùng. Nó được sử dụng rộng rãi để thực hiện và nhận thanh toán trong các tình huống mà trong đó full node được coi là không cần thiết và quá tốn kém để chạy.

Ethereum mining node

Một mining node (node đào) có thể là một máy chạy full node hoặc light node. Thuật ngữ “mining node” không thực sự được sử dụng như trong hệ sinh thái Bitcoin, nhưng dù sao cũng đáng để xác định những người tham gia này.

Để đào Ethereum, người dùng cần phần cứng bổ sung. Cách làm phổ biến là xây dựng một mining rig. Trong giàn này, người dùng kết nối nhiều GPU (bộ xử lý đồ họa) với nhau để băm dữ liệu ở tốc độ cao.

Các thợ đào có hai tùy chọn: đào solo hoặc đào theo nhóm. Đào solo có nghĩa là thợ đào làm việc một mình để tạo ra các khối. Nếu thành công, thợ đào sẽ không chia sẻ phần thưởng đào của mình với bất kỳ ai. Ngược lại, nếu tham gia một mining pool, các thợ đào sẽ kết hợp sức mạnh băm của mình với những người khác. Điều này sẽ giúp họ có nhiều khả năng tìm thấy một khối, nhưng họ cũng sẽ cần chia sẻ phần thưởng của mình với các thành viên nhóm.

Cách chạy một Ethereum node

Một trong những khía cạnh tuyệt vời của blockchains là truy cập mở. Điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể chạy node Ethereum và củng cố mạng bằng cách xác thực các giao dịch và khối.

Tương tự như Bitcoin, có một số doanh nghiệp cung cấp các node Ethereum plug-n-play. Đây có thể là tùy chọn tốt nhất nếu bạn muốn mở node và chạy luôn – tuy nhiên, hãy sẵn sàng trả thêm tiền cho sự thuận tiện này.

Như đã đề cập, Ethereum có một số thực thi phần mềm node khác nhau, chẳng hạn như Geth hoặc Parity. Nếu bạn muốn chạy node riêng của mình, bạn sẽ cần làm quen với quy trình thiết lập cho lựa chọn để chạy.

Trừ khi bạn muốn chạy một node đặc biệt gọi là archival node, một máy laptop loại phổ thông sẽ là đủ để chạy một Ethereum full node. Đồng thời, tốt nhất không nên sử dụng máy chạy hàng ngày của bạn, vì nó có thể làm chậm máy đáng kể.

Chạy node riêng có hiệu quả nhất là chạy trên các thiết bị luôn luôn ở chế độ trực tuyến. Nếu node của bạn ngoại tuyến, có thể sẽ mất một khoảng thời gian đáng kể để đồng bộ hóa với mạng khi nó trực tuyến trở lại. Như vậy, giải pháp tốt nhất là chọn các thiết bị có giá rẻ để dựng và dễ bảo trì. Ví dụ: bạn có thể chạy một light node ngay cả trên một máy Raspberry Pi.

Cách đào trên Ethereum

Vì mạng sẽ sớm chuyển sang Proof of Stake nên đào trên Ethereum không phải là đặt cược dài hạn an toàn nhất. Sau khi quá trình chuyển đổi xảy ra, các thợ đào Ethereum có thể sẽ hướng thiết bị đào của họ sang một mạng khác hoặc bán đi hết.

Mặc dù vậy, nếu bạn muốn tham gia đào Ethereum, bạn sẽ cần phần cứng chuyên dụng, chẳng hạn như GPU hoặc ASICs. Nếu bạn đang tìm kiếm lợi nhuận hợp lý, rất có thể bạn sẽ cần một giàn đào tiêu chuẩn và có nguồn điện giá rẻ. Ngoài ra, bạn sẽ cần thiết lập một ví Ethereum và định cấu hình phần mềm đào để sử dụng. Tất cả điều này đòi hỏi một sự đầu tư đáng kể về thời gian và tiền bạc, vì vậy hãy cân nhắc cẩn thận nếu bạn sẵn sàng cho thử thách.

Ethereum ProgPoW là gì?

ProgPoW là viết tắt của Programmatic Proof of Work. Nó là một phần mở rộng được đề xuất của thuật toán đào Ethereum, Ethash, được thiết kế để làm cho GPU cạnh tranh hơn với ASICs.

ASIC-resistance là một chủ đề được tranh luận nhiều năm qua trong cả cộng đồng Bitcoin và Ethereum. Trong trường hợp của Bitcoin ASICs đã trở thành lực lượng đào thống trị trên mạng này.

Tuy nhiên, trên Ethereum, ASIC có mặt nhưng ít nổi bật hơn – một phần đáng kể các thợ đào vẫn đang sử dụng GPU. Tuy nhiên, tình trạng này có thể sẽ thay đổi sớm khi ngày càng nhiều công ty đưa các thợ đào Ethereum ASIC ra thị trường. Nhưng tại sao ASICs có thể gây ra vấn đề?

Một điều thôi, ASICs có thể làm giảm đáng kể tính phi tập trung của mạng. Nếu các thợ đào GPU không kiếm được lãi và phải ngừng hoạt động đào, tỷ lệ băm có thể tập trung trong tay chỉ một số ít các thợ đào. Hơn nữa, việc phát triển chip ASIC rất tốn kém và chỉ có một vài công ty có khả năng và nguồn lực để làm việc đó. Điều này tạo ra một mối đe dọa độc quyền ở phía bên sản xuất bằng cách đưa việc đào Ethereum vào trong tay một số ít tập đoàn.

Sự tích hợp của ProgPow đã là một chủ đề gây tranh cãi kể từ năm 2018. Trong khi một số người cho rằng nó có thể tốt cho hệ sinh thái Ethereum, thì những người khác lại phản đối vì khả năng nó gây ra một hard fork. Với sự chuyển đổi sắp tới sang Proof of Stake, vẫn còn phải xem liệu ProgPow có được triển khai trên mạng hay không.

Ai phát triển phần mềm Ethereum?

Giống như Bitcoin, Ethereum là mã nguồn mở. Bất cứ ai cũng có thể tự do tham gia vào việc phát triển giao thức hoặc xây dựng các ứng dụng trên nó. Trên thực tế, Ethereum hiện có cộng đồng nhà phát triển lớn nhất trong thế giới blockchain.

Các nguồn như Mastering Ethereum của Andreas Antonopoulos & Gavin Wood và Developer Resources trên Ethereum.org là những điểm khởi đầu tuyệt vời cho các nhà phát triển muốn tham gia.

Solidity là gì?

Hợp đồng thông minh ban đầu được mô tả vào những năm 1990, nhưng việc phát triển chúng trên các blockchain đặt ra một loạt thách thức hoàn toàn mới. Solidity đã được đề xuất vào năm 2014 bởi Gavin Wood, và từ đó đã trở thành ngôn ngữ lập trình chính để phát triển các hợp đồng thông minh trên Ethereum. Về mặt cú pháp, nó giống với Java, JavaScript và C++.

Về cơ bản, Solidity là thứ giúp các nhà phát triển có thể viết mã, trong đó các mã có thể được chia thành các hướng dẫn mà Máy ảo Ethereum (EVM) có thể hiểu được. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của nó, Solidity GitHub là một nơi tốt để bắt đầu.

Cần lưu ý rằng Solidity không phải là ngôn ngữ duy nhất có sẵn cho các nhà phát triển Ethereum. Một tùy chọn phổ biến khác là Vyper, gần giống với Python về mặt cú pháp.

THEO DÕI CHÚNG TÔI TRÊN FACEBOOK | TELEGRAM | TWITTER